Margt er óskýrt, -hvar var Samfylkingin? -hversvegna yfirtaka?

Það situr eftir óþægindatilfinning vegna atburða gærdagsins. Margt er óskýrt. Hvers vegna kom Samfylkingin og bankamálaráðherra ekki að málinu fyrr en allt var um garð gengið og ákveðið? Ég kaupi það ekki að Ingibjörg Sólrún stödd New York, veik og í rannsóknum og bið eftir bráðaaðgerð á heila, hafi spilað stórt hlutverk við úrvinnslu málsins með Geir Haarde eins og staðhæft er.
Ef rekstur Glitnis og eignasafn er jafn gott og seðlabankstjóri og forsætisráðherra segja, hversvegna var þá ekki hægt að leggja bankanum lið með minni dómínóáhrifum en með yfirtöku hans á „brunaútsöluverði“, þ.e. veita lán í stað yfirtöku? Bankinn hefur t.d. ekki orðið fyrir alvarlegum útlánatöpum eins og fasteignabankarnir sem hafa rúllað útí í heimi.

Rúmar tvær vikur voru til stefnu fram að stórum gjalddaga, hversvegna þá þessi hraðskák um helgina sem svo lauk með því að bankanum var stillt upp við vegg á sunnudagskvöldi um það bil samtímis því að viðskiptaráðherra fékk loks upplýsingar um málið og stjórnarandstaða litlu seinna og Ingibjörg Sólrún var að undirbúa sig fyrir hættulega aðgerð í New York.

Fréttastofu-crew var statt af „tilviljun“ við stjórnarráðið á laugardegi þegar seðlabankastjórar koma af fundi forsætisráðherra? - Hvernig „tilviljun“ er það? Eftir það er sagt að málið þyrfti afgreiðslu strax því nú væri allt fréttast út. - Hentug „tilviljun“ ef einhver hefði viljað stilla bankanum upp við vegg.

Það er slæmt að Björgvini G Sigurðsson viðskiptaráðherra og Samfylkingin skyldi ekki vera með við vinnslu málsins frá upphafi í stað þess að Björgvin og Össur staðfesta aðeins ákvörðun Davíðs Oddssonar, en verra er að Björgvin taka að sér að verja þessi vinnubrögð.

Dómínóáhrif af yfirtöku og gengisfellingu hlutabréfa Glitnis eru svo mikil og miklu meiri en hefðu verið af láni til bankans að óverjandi er að báðir stjórnarflokkar og viðskiptaráðaherra skuli ekki hafa skipað veigamikið hlutverk við úrvinnslu og ákvörðun málsins. 

Lífeyrissjóðir tapa við þessa aðgerð milljörðum króna og þurfa jafnvel að skerða lífeyrinn til skjólstæðinga sinna. Þannig eru hlutafjáreigendur líka sparifjáreigendur.

Óvissa um áframhaldandi fjármögnun bankans og endurnýjun lána er eftir sem áður til staðar þó stigið hafi verið yfir þennan tiltekna þröskuld, ríkið getur því allt eins tapað hlutfé sínu eins og ef það hefði lánsfé ef það hefði lánað og bankinn getur enn rúllað ef kreppan dýpkar.
Það er hugsanlegt að besta leið hafi verið farin en alls ekki víst, en þegar svona er staðið að málum er það óverjandi að málið sé ekki skoðað vandlega af  báðum stjórnarflokkunum og sérfræðingum ráðuneyta sem það varða þar á meðal og ekki síst ráðuneyti bankamála.

Nú gera þeir „það síðasta sem þeir myndu gera“

Hér hljóta að markast endalok hreinnar markaðshyggju eins og hrun Berlínarmúrsins markaði hrun kommúnismans.

Fjármálasérfræðingur sagði á Sky sjónvarpsstöðinni í morgun að menn mættu marka hve alvarlegt efnahagsástand blasti við Bandaríkjunum að ekki fyrir löngu hefðu allir helstu talsmenn efnahagsstefnu bandarískra valdhafa sagt að það væri „það síðasta sem þeir myndu nokkru sinni gera“ að verja miklu opinberu fé til bjargar einkafyrirtækjum, hvað þá allt að 1000 milljörðum dollara. - En nú væru þeir einmitt að gera það  - að gera það síðasta sem þeir myndu gera. 

Af því mætti ráða hve alvarlegt ástandið væri nú. Í ofnálag væri því líkast sem menn hefðu í höndum svo skuggalegar upplýsingar að lykilmenn sem máli skiptu og taldir væru harðir andstæðingar ríkisforsjár í Bandaríkjunum samþykktu samstundis þessar ráðstafanir þegar þeir fengju að sjá þessi gögn. Uppkaup ónýtra húsbréfa er aðeins hluti þessi sem bandarísk stjórnvöld eru að gera - „þjóðnýting“ stærstu húsnæðis- og fjárfestingabanka heims og fleira er þess utan.

- Vonandi bara að þetta dugi til og marki viðsnúninginn.

- Hér hljóta þó líka að markast endalok hreinnar markaðshyggju eins og hrun Berlínarmúrsins markaði hrun kommúnismans. Við tekur það viðfangsefni að fylgja á ný leiðarvísi klassískra lýðræðis-jafnaðarmanna um hið blandaða hagkerfi og rifjast þá upp margt sem Jón Baldvin hefur haldið á lofti eftir að hann kom til baka úr utanríkisþjónustunni.

Biðja um 700 milljarða dollara fjárveitingu

Við gætum öll orðið „hælisleitendur“

Hælisleitendur á íslandi fá 10 þúsund krónur á mánuði annað fá þeir ekki í sínar hendur nema matarpakka frá Rauðakrossinum tvisvar í viku og skjól á hrörlegasta gististað sem ég hef litið inn á - og án allrar þjónustu. Það þarfnast því skýringa þegar stjórnvöld segja hvern hælisleitanda kosta 10 milljónir á ári.

Vart gefur fjölskrúðugri hóp fólks en 40 hælisleitendur víða að úr heiminum, með ólíkan bakgrunn og sögu og ólíkir á alla hugsanlega vegu.

Margir meðal þeirra eru með fullgilda pappíra og skjöl en bíða samt mánuðum og árum saman svara um hvort þeir fái að bjarga sér á Íslandi. Margir eru þeir flóttmenn frá löndum þar sem Ísland með bandamönnum sínum í NATO hefur háð einhverskonar stríðsrekstur þaðan sem hundruð þúsunda eða milljónir eru heimilislaus á flótta bæði nær og fjær upprunalegum heimilum sínum. Meðal þeirra er menntað fólk sem ég hitti með þekkta starfsferla; prófessor, sálfræðingur, þekktur blaðamaður og mikið fleiri. - En verða að bíða samt og sæta mikilli niðurlægingu hér.

Öllum ríkjum sem eiga aðild að Sameinuðu þjóðunum eru lagðar ríkar skyldur á herðar vegna hælisleitenda og vegna mannréttindasáttmála sameinuðu þjóðanna. Það er í raun gert ráð fyrir að hver sem er gæti einn daginn orðið hælisleitendi þ.e. við öll gætum einn daginn þurft nauðug að flýja eigin heimkynni vegna náttúrhamfara eða stríðs eða  annarra óáran.

Augljós ástæða fyrir því að það gæti hent okkur Íslendingar væru náttúrhamafarir.

Sum bláfátæk ríki hafa veitt hundruðum þúsunda og jafnvel milljónum manna skjól og hæli undir þessum skyldum allra ríkja við alla íbúa jarðar.

Það er ekki merkilegt eða mikið þó við virðum okkar skyldur í þessum efnum við þá sem leita til okkar beint.

Hælisleitandinn Farzad Rahmanian, frá Íran, hefur beðið svara í 3 ár. Á meðan fær hann ekki að vinna fyrir sér sjálfur þó þúsundir annarra útlendinga hafi verið fluttir inn í landið til að vinna á Íslandi fram hjá farfuglaheimilinu í Njarðvíkum þar sem hann náðasamlegast fær að gista, og nú tók lögreglan aleigunu af honum í árásinni sinni á hælisleitendur þann 11. september. - Hvers vegna skyldi lögreglan annars hafa valið 11. september af öllum dögum?


Neðsta myndin er tekin Þann 12. sept þegar Farzad Rahmanian frá Íran settist niður þar sem hann situr nú enn í snarvitlausu veðri. Hinar ofar eru teknar í dag 13. sept. 2008. Félagar hans höfðu fært honum Kraftgalla í millitíðinni, en annað hafði hann ekki þegið. Hann hefur ekki neittt matar eða drykkjar frá 11. september sl. þegar lögreglan réðst til inngöngu hjá 42 hælisleitendum.

.

Hælisleitandi mótmælir

Má hælisleitandi ekki eiga peninga? - Og ekki vinna fyrir þeim?

Fréttaflutningur fjölmiðla og sjálf aðför lögreglu að hælisleitendum og heimilum þeirra er í hæsta máta gagnrýniverð.
Það er spurning hvort ekki verði að tryggja öllum og ekki síst hælisleitendum að til staðar sé talsmaður þeirra m.a. gagnvart fjölmiðlum við aðfarir og fullnustu ákvarðanna yfirvalda. Lögreglan ákveður og framkvæmir og skammtar sjálf upplýsingar til almennings í gegnum fjölmiðla m.a. til að réttlæta ákvarðanir sínar, og í þessu tilviki taka fjölmiðlar allir sem einn við upplýsingunum hráum og mata almenning en spyrja einskis.
- Af hverju stimplar lögrelga, jafn ólíkan hóp og hælisleitendur eru, alla sem einn og kyndir þannig undir fordómum og brýtur mannnréttindi?
- Af hverju er það saknæmt að hælisleitendur eigi einhverja peninga?
- Á hvaða forsendum var allt lausafé fólksins gert upptækt?
- Af hverju var ekki bara leitað hjá grunuðum einstaklingum?
- Má eiga von á því framvegis að þegar  einn maður við götuna er grunaður um eitthvað ólöglegt að þá sé ráðist inná heimili allra sem búa við sömu götu?
- Hvernig eru peningar fyrir „svarta vinnu“ merktir þannig að lögreglan þekki þá þegar hún sér þá? 
- Hvernig veit lögreglan að handhafar tiltekinna peninga hafi unnið fyrir þeim með „svartri“ vinnu?
- Hversvegna kvarta stjórnvöld yfir kostnaði af hælisleitendum en leyfir þeim ekki að vinna fyrir sér á meðan aðrir útlendingar eru fluttir til landsins til að vinna?
- Albönsk fjölskylda er sögð hafa framið versta glæpinn með því að halda leyndum pappírum sem gerðu hana löglega á Shengnesvæðinu og þar með á Íslandi í gegnum Grikkland, en er víst að fjölskyldan þekki Shengenreglurnar? og viti að hún varð lögleg á Íslandi með því að fá stimpil á Grikklandi?  - Hversvegna ætti fjölskylda sem er hér í raun löglega að þykjast vera án slíks leyfis - nema vegna ókunnugleika?
- Hvað fá hælisleitendur mikinn pening í sínar hendur á meðan þeim er neitað um atvinnuleyfi og tækifæri til að sjá um sig sjálfa? Er það eftirsóknarverð fjárhæð?
- Er kostnaður okkar ekki kostnaður af því að neita fólkinu um að fá landvist og neita því um að vinna fyrir sér á meðan yfirvöld leita leiða til að reka það úr landi?
- Myndi ekki sparast mest með því að leyfa fólkinu að sjá um sig sjálft og vinna fyrir sér?
- Eiga ekki allir menn rétt á mannréttindum? - hvað kennum við um „vestræn“ gildi - mannréttindi, lýðræði og réttlæti með framkomu okkar og aðförum?
- Virðum við mannréttindi og manngildi? Umgöngust við fólk eins og manneskjur?
- Er það einhvern tíman réttlætanlegt að refsa öllum bekknum fyrir sök eins?
- Getum við farið okkar fram gagnvart útlendingum og svipt þá mannréttindum sem við gerum sjálf skilyrðislausa kröfu um? 

- Gerum við okkur grein fyrir afleiðingum svona aðfara. Það heyrðist talað um það að í morgun hefði verið veist að konum og börnum úr þeirra hópi í sundi og meðan ég staldraði við hjá þeim en eftir að sjónvarpsvélar voru farnar hrópaði fólk úr bílum sem keyrðu framhjá „Immigrants go too hell“ - og einn á stórum vörubíl flautaði hátt og þungt og rétti fingurinn útum gluggann í átt að fólkinu. - Það var eðlilega reitt og sárt, og einhverjum varð að orði að það má berja hvaða rakka svo að hann glefsi að lokum til baka.

Lögreglan og fjölmiðlar hafa nú enn aukið á fordóma í garð útlendinga með því að stimpla alla hælisleitendur einhverkonar glæpamenn og þannig bætt í þjáningar saklausra sem þarfnast hælis.

 

Þessir sátu áfram og biðu svara.

Hælisleitendur mótmæla aðgerðum